astun | Eibarko euskara

astun

1. iz. (TE). Peso. Lurrak gorputz bati eraindako erakarpen-indarran neurrixa. Esanahi honekin ez da astun erabiltzen pixua baiño. Gauza guztiak dabe astuna. / Todas las cosas tienen peso. Ik. pixu.

2. iz. (TE). Gravedad. Grabitaziñuan ondorixua dan indarra. Indar honi grabedadia esaten detsagu. Astunak gaittu zuti lur gaiñian Ifar aldetik garanok, eta Hego aldetik diranak. / La gravedad nos tiene de pie sobre la tierra, a los que vivimos en el Norte y a los (antípodas) que viven al Sur. Ik. astuntasun, pixutasun. Ez da erabiltzen; grabedade, grabedadia da normalian darabigun berbia.

3. izond. (TE). Pesado,-a. Beruna lako astuna da gauza hori. / Esa cosa es pesada como el plomo. / Eta beste milla hitz astun eta samurren ondoren, hilldakuan soña luze laga eban lurrian. (Ibilt 489). / Andra barritsuak ez zetsan esan gura zergaittik, gauza astuna zalako edo biharbada gauzia astunagua eitxeko. (Ibilt 471). Ik. pixotsu.